Folöld
Folöld.Folald er afkvæmi hests og hryssu og telst vera folald þar til það er orðið eins vetra. Aldursár hesta eru talin í vetrum. Folald er aðeins folald fram yfir fyrsta veturinn, þá verður það að trippi og er trippi á aldrinum 1–3 vetra. Folöld sem ganga undir móður sinni nefnastdilkhestar. Ef folald er haustkastað er það kallað haustungur.
Folöld fæðast venjulega á vorin eftir 336 daga langa meðgöngu og kallast það að merin kasti. Folöldin kallast merfolald og hestfolald eftir kynjum. Fleirburar eru sjaldgæfir, en þó koma tvíburar fyrir. Merar eru þeim eiginleikum gæddar að geta gengið lengur með folaldið ef hart er í ári og gengið þá allt að 365 daga meðgöngu. Þetta er algengt á kaldari svæðum á Jörðinni, svo sem á Íslandi, vegna þess hve vorhret eru algeng.
Folöld fæðast venjulega á vorin eftir 336 daga langa meðgöngu og kallast það að merin kasti. Folöldin kallast merfolald og hestfolald eftir kynjum. Fleirburar eru sjaldgæfir, en þó koma tvíburar fyrir. Merar eru þeim eiginleikum gæddar að geta gengið lengur með folaldið ef hart er í ári og gengið þá allt að 365 daga meðgöngu. Þetta er algengt á kaldari svæðum á Jörðinni, svo sem á Íslandi, vegna þess hve vorhret eru algeng.
Hópdýr
Hesturinn er hópdýr :
Eitt af því sem einkennir hegðun hestsins er hjarðareðli, hesturinn er félagsvera sem hefur þörf fyrir vera í hóp. Hjarðareðli hestsinsþróaðist á löngum tíma eins og flóttaeðli hanns . Hesturinn sækir eftir félagsskap og fynnur til óöriggis þegar að hann er einn .
Í hverjum hrossahópi er skipulögð valdaröð eða virðingarstigog öll samskypti hrossana lúta mjög flóknum reglum .
Eitt af því sem einkennir hegðun hestsins er hjarðareðli, hesturinn er félagsvera sem hefur þörf fyrir vera í hóp. Hjarðareðli hestsinsþróaðist á löngum tíma eins og flóttaeðli hanns . Hesturinn sækir eftir félagsskap og fynnur til óöriggis þegar að hann er einn .
Í hverjum hrossahópi er skipulögð valdaröð eða virðingarstigog öll samskypti hrossana lúta mjög flóknum reglum .
Flóttaeðli
Flóttaeðli
Hesturinn er flóttadýr og eitt af því sem einkennir hegðunn hanns er sterk flóttaeðli . Hesturinn hefur þrógast í milljónir ára í nánusambýli við rándýr, þar sem frumskilyrði þess að lifa var að hlaupa frá öllu sem gat verið hættulegt. Hesturinn flúði það óþekkta hvort sem það reyndist vera hætturlegt eða ekki. Hestur sem brást ekki við með þessunm hætti varð fyrr en seinna rándýrum að banaeða öðrum hættum að bráð. þó að maðurinn hafi með ræktun aukið kjark hestsins í 6000 ár þá hefur það lítið að seigja gagnvart náttúruvalinu sem stóð yfir í 40-60 milljónir ára. Hesturinn er því enn eðlilegt að hræðast allt sem þeir þekkja ekki, jafnvel þótt að manninum þykir það ekkert hætturlegt .
Hesturinn er flóttadýr og eitt af því sem einkennir hegðunn hanns er sterk flóttaeðli . Hesturinn hefur þrógast í milljónir ára í nánusambýli við rándýr, þar sem frumskilyrði þess að lifa var að hlaupa frá öllu sem gat verið hættulegt. Hesturinn flúði það óþekkta hvort sem það reyndist vera hætturlegt eða ekki. Hestur sem brást ekki við með þessunm hætti varð fyrr en seinna rándýrum að banaeða öðrum hættum að bráð. þó að maðurinn hafi með ræktun aukið kjark hestsins í 6000 ár þá hefur það lítið að seigja gagnvart náttúruvalinu sem stóð yfir í 40-60 milljónir ára. Hesturinn er því enn eðlilegt að hræðast allt sem þeir þekkja ekki, jafnvel þótt að manninum þykir það ekkert hætturlegt .
Skynfæri Hestsins
Sjón:
Það er margt sem greinir sjón hestsins frá sjón mannsins.Fyrst og fremst er sjónarsvið hestsinsafar vítt vegna staðsettningu augnanna. Hesturinn sér nánast allan hringinn í kringum sig nema um 30° vítt svæðibeint fyrir aftan og smá blett beint fyrir framan sig . Hesturinn þarf að snúa halsinum örlítið til að sjá allan hringinn. keilulaga svæði sem er beint fram af enni hestsins er blint svæði .
Það er margt sem greinir sjón hestsins frá sjón mannsins.Fyrst og fremst er sjónarsvið hestsinsafar vítt vegna staðsettningu augnanna. Hesturinn sér nánast allan hringinn í kringum sig nema um 30° vítt svæðibeint fyrir aftan og smá blett beint fyrir framan sig . Hesturinn þarf að snúa halsinum örlítið til að sjá allan hringinn. keilulaga svæði sem er beint fram af enni hestsins er blint svæði .
Heyrn:
Hestar nota heyrnina m.a. til að hlusta eftir hættum. Þeir hafa mjög næma heyrn og skynja hljóð úr mikilli fjarlægð (líkt og hundar). Eyrun eru afar hreyfanleg og þannig gerð að þeir ná að skynja hljóð úr öllum áttum. Hestar eru viðkvæmir fyrir mismunandi tónhæð og gera greinarmun á reiðilegum og glaðværum röddum.
Hestar eru með tvískipta heyrn.
- Glaður og forvitinn – eyrun beinast fram á við.
- Reiður og pirraður – eyrun leggjast þétt aftur (ef annað eyrað vísar aftur er það þó oftast merki þess að hestur sé að hlusta).
- Hestur í hvíld og slakur – eyrun vísa aðeins til hliðar.
- Hræddur hestur – hvítan í augum oft sýnileg. Hesturinn spennist upp, reisir höfuð og háls eins og hann frekast getur og eyrun hreyfast í allar áttir.
Hestar nota heyrnina m.a. til að hlusta eftir hættum. Þeir hafa mjög næma heyrn og skynja hljóð úr mikilli fjarlægð (líkt og hundar). Eyrun eru afar hreyfanleg og þannig gerð að þeir ná að skynja hljóð úr öllum áttum. Hestar eru viðkvæmir fyrir mismunandi tónhæð og gera greinarmun á reiðilegum og glaðværum röddum.
Hestar eru með tvískipta heyrn.
- Glaður og forvitinn – eyrun beinast fram á við.
- Reiður og pirraður – eyrun leggjast þétt aftur (ef annað eyrað vísar aftur er það þó oftast merki þess að hestur sé að hlusta).
- Hestur í hvíld og slakur – eyrun vísa aðeins til hliðar.
- Hræddur hestur – hvítan í augum oft sýnileg. Hesturinn spennist upp, reisir höfuð og háls eins og hann frekast getur og eyrun hreyfast í allar áttir.
Lykt :
Hestar hafa mjög næmt lyktarskyn og nota það óspart til að kanna umhverfið sitt.lyktarskyn hestsinns skipar stórann sess í þeirra atferli enn það notar hann meðal annars til að hafa samskipti við aðra hesta og fynna hvort hesturinn sé í þeim hópi sem hann er í .
oft þegar hestar hittast í fyrsta sinn byrja þeir að þefa að hvor öðrum það gera þeit til að meta hvorn annan .
Hestar hafa mjög næmt lyktarskyn og nota það óspart til að kanna umhverfið sitt.lyktarskyn hestsinns skipar stórann sess í þeirra atferli enn það notar hann meðal annars til að hafa samskipti við aðra hesta og fynna hvort hesturinn sé í þeim hópi sem hann er í .
oft þegar hestar hittast í fyrsta sinn byrja þeir að þefa að hvor öðrum það gera þeit til að meta hvorn annan .
Bragð :
Hestar hafa mjög líkt braðskyn og við höfum , þeir fynna :salt sætt, súrt og beiskt bragð . hestinum líkar vel við salt og sætt bragð enn honum fynnst súrt og beiskt bragð ekki gott.
Hestar hafa mjög líkt braðskyn og við höfum , þeir fynna :salt sætt, súrt og beiskt bragð . hestinum líkar vel við salt og sætt bragð enn honum fynnst súrt og beiskt bragð ekki gott.